آشنایی با تعاریف و مفاهیم لجستیک
علی‌رغم افزایش توجه پژوهشگران و فعالین اقتصادی بخش‌های دولتی و خصوصی به مساله لجستیک ، متاسفانه تعاریف و ترمولوژی یکسان و مورد اجماعی در خصوص این مباحث، بین محققان و سایر افراد درگیر در حوزه لجستیک وجود ندارد. در این مقاله قصد داریم به طور خلاصه، به طرح موضوع استانداردسازی تعاریف، مصادیق، واژه شناسی و سلسله مراتب اصطلاحات حوزه‌ی لجستیک بپردازیم لطفا با ما همراه باشید:
حوزه لجستیک با وجود قدمت و اهمیت روز افزون خود، فاقد یک استاندارد و رویه مورد اجماع در خصوص واژگان و اصطلاحات مربوط به این بحث است. اصولا پژوهشگران و نویسندگان این عرصه و به تبع آنها مسئولین و فعالان صنعت لجستیک ، از کلمات و واژگان مختلفی برای اظهار نظر درباره مسائل لجستیک استفاده می‌کنند که این واژگان گوناگون در مواردی دارای هم‌پوشانی و معناهای مشابه هم و در مواردی نیز، دارای تفاوت‌های گسترده معنایی است.
بدیهی است در بسیاری مواقع، با مطالعه واژه‌ی به کار رفته در یک مقاله یا کتاب و یا حتی با شنیدن یک اصطلاح فنی در حوزه لجستیک از زبان یک مسئول دولتی، نمی‌توانید اطمینان کامل داشته باشید که دارای درک یکسانی با گوینده و نویسنده، نسبت به آن واژه خاص هستید.
علت این گستردگی و عدم اجماع بر تعاریف لجستیکی ، به دو دلیل مهم مربوط است. نخست آنکه به دلیل پیشرفت و توسعه سریع مسائل حوزه لجستیک ، کمتر فرصت ایجاد وفاق بر روی یک عبارت و یا کلمه بین محققان صورت می‌گیرد و دائما شکل‌ها و حالت‌های جدیدتری از لجستیک معرفی می‌شوند.
دومین دلیل، تفاوت و گستردگی واژگانی این حوزه است. می‌توان گفت تمام کشورها و مناطق دنیا، به نحوی در بخش لجستیک دخیل هستند و بنا بر مقتضیات محلی، جغرافیایی و فرهنگی خود، به طرح و ابداع فرم‌هایی از مراکز لجستیکی پرداخته که الزاما با مناطق و کشورهای دیگر یکسان نیست و این موضوع نیاز به خلق اصطلاحات لجستیکی گوناگونی دارد.
با این همه، ضرورت دارد که یک وحدت رویه و استاندارد مورد وثوق برای همه افراد مرتبط با مباحث و فعالیت‌های لجستیکی وجود داشته باشد که این مقاله تلاشی اجمالی در این خصوص است.
در جدول زیر تعدادی از واژگان و اصطلاحاتی که برای مراکز لجستیکی توسط نویسندگان مختلف به کار رفته را نشان می‌دهد:
| R | اصطلاح فنی | معادل فارسی |
| ۱ | Logistics Centers | مرکز لجستیکی |
| ۲ | Air cargo port | بندرگاه هوایی |
| ۳ | Bulk terminal | پایانه بار عمده |
| ۴ | Container yard | محوطه کانتینرها |
| ۵ | Distribution center | مرکز توزیع |
| ۶ | Dry port | بندر خشک (بندرداخلی) |
| ۷ | Freight village | دهکده حمل بار |
| ۸ | Gateway | درگاه |
| ۹ | Hinterland terminal | ترمینال پس‌کرانه |
| ۱۰ | Industrial park | شهرک صنعتی |
| ۱۱ | Inland clearance depot | انبار ترخیص داخلی |
| ۱۲ | Inland customs depot | گمرک داخلی |
| ۱۳ | Warehouse | انبار گمرک |
| ۱۴ | Urban distribution center | مرکز توزیع شهری |
- Inland waterway port بندر آبراه داخلی :
- Air cargo port بندرگاه هوایی :
- Distribution center مراکز توزیع :
- Logistics center مرکز لجستیکی :
- Freight village دهکده حمل بار :
- Dry port بندر خشک یا بندر داخلی :
- Bulk terminal پایانه بارهای عمده :